Erzincan İliç’teki Maden Faciası ile İlgili ÇED Raporu İptal Edildi
Erzincan’ın İliç ilçesinde meydana gelen trajik maden faciası sonrasında, çevresel değerlendirme raporunun iptaline yönelik önemli bir gelişme yaşandı. 13 Şubat 2024 tarihinde meydana gelen heyelanda, 9 işçinin hayatını kaybetmesine neden olan altın madeni sahasında yapılması planlanan genişletme projesinin Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporu, mahkeme kararıyla iptal edildi.
Facia, Erzincan’ın İliç ilçesinde bulunan altın madeni sahasında meydana geldi. Heyelan sonucunda, 9 işçi toprak altında kaldı ve iş makineleri ile yüzlerce personelin katıldığı arama kurtarma çalışmalarının ardından cansız bedenleri bulundu. Olayın ardından başlatılan soruşturmada, 9 şüpheli tutuklandı, 2 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Bu süreçte, Anagold Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş., iş güvenliği standartlarına uymadığı gerekçesiyle 187 çalışanını işten çıkardı. İşten çıkarılan çalışanlar, maden ocağının önünde eylem yaparak haklarını savundu.
Facianın ardından, İliç ilçesinde yaşayan Sedat Cezayirlioğlu ve İsmail Hakkı Atal, Anagold Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından yapılması planlanan “Çöpler Kompleks Madeni 2. Kapasite Artışı ve Flotasyon Tesisi Projesi”nin ÇED raporunun iptal edilmesi için dava açtı. 7 Ekim 2021’de Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından verilen ÇED olumlu raporu, çeşitli gerekçelerle mahkeme tarafından iptal edildi.
Cezayirlioğlu ve Atal, projeye karşı ortaya koydukları gerekçelerde, genişletme projesinin bölgedeki su kaynaklarını, tarımı ve hayvancılığı olumsuz etkileyeceğini belirtti. Projenin, yaşam hakkını kasten sona erdirmeye teşebbüs olduğunu, asit maden drenajının toprağın mineral yapısını bozacağını ve iklim değişikliğinin toprakları daha da hassas hale getirdiğini iddia ettiler. Ayrıca, projenin, iklim krizi ve çevresel etkiler nedeniyle ulusal güvenlik seviyesinde değerlendirilmesi gerektiğini vurguladılar.
Mahkemenin ÇED raporunu iptal etmesi, projenin geleceği ve çevresel etkileri üzerinde önemli bir etki yaratacak. Bu gelişme, bölgedeki çevresel hassasiyetlerin ve halk sağlığının korunması adına atılmış bir adım olarak değerlendiriliyor. Ayrıca, maden projelerinin çevresel etkilerinin daha titizlikle değerlendirilmesi gerektiği konusunda geniş çaplı bir tartışma başlatılması bekleniyor.
ÇED raporunun iptali, Anagold Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin projeyi yeniden gözden geçirmesi ve gerekli çevresel önlemleri alması gerekliliğini gündeme getiriyor. Aynı zamanda, bu durumun, diğer maden projeleri için de bir örnek teşkil ederek, çevresel değerlendirmelerin daha kapsamlı ve şeffaf yapılması gerektiği mesajını verdiği düşünülüyor. Kamuoyunun ve çevrecilerin talepleri doğrultusunda, daha sürdürülebilir ve çevre dostu uygulamaların hayata geçirilmesi büyük önem taşıyor.